Podsumownie seminarium Peacemakerzy

Jak zapobiegać dezinformacji, dezintegracji społecznej związanej z polaryzacją postaw i języka  – z takim pytaniem próbowaliśmy się zmierzyć 9.05.2022 w Odra Centrum.  Poniżej prezentujemy wyniki spotkania i warsztatów dla dziennikarzy/rek, społeczników i pasjonatów mediów społecznościowych z województw opolskiego i dolnośląskiego.

Debata: Zatrzymać dezinformację Jak informować i edukować w czasie wojny i kryzysu

Poniżej kilka ciekawych wypowiedzi naszych rozmówców:

Debata: Od kryzysu do normalności Od uciekiniera wojennego do sąsiada

Olga Chrebor – pełnomocniczka prezydenta ds. UainWro (Kalejdoskop Kultur)
Dorota Whitten – mediatorka i socjolożka (Fundacja Dom Pokoju)
Khrysytna Moldavchuk z Fundacji Ukraina
Moderacja Andrzej Jóźwik

 

1. Jak nie ulec dezinformacji i rzetelnie informować o kryzysie i wojnie, unikając stereotypów i uprzedzeń – REKOMENDACJE Z SEMINARIUM

Problemowi dezinformacji poświęconych jest wiele rzetelnych poradników, opracowanych przez ekspertów. Sięgając po nie, warto pamiętać o właściwym nastawieniu i postawie poznawczej. Żaden nawet najlepszy poradnik, nie działa jak szczepionka: nie uchroni nas przed problemami, jeśli nie wykonany indywidualnej pracy. Mamy na myśli osobiste zaangażowanie związane ze świadomością, że za każdym razem mierzymy się z wyzwaniem.   

Poniżej prezentujemy listę rekomendacji z warsztatów:  

Odpowiedzialność

Pisząc, publikując oraz dzieląc się informacjami, bierz pod uwagę własną odpowiedzialność. Każdy wybór ma znaczenie i pociąga za sobą konsekwencje.

Krytyczne myślenie

Nieważne – odbiorca czy kreator – warto być dociekliwym i w uważny sposób, odwołując się do poznawczych mechanizmów oraz logicznych reguł rozumowania, rozpatrywać problemy, nie ulegając pochopnym wnioskom.

Weryfikacja

Szukaj źródeł. Nie poprzestawaj na akceptacji ogólników, powszechnych i obiegowych opinii, lecz sprawdź prawdziwość i wiarygodność tego, kto za informacją stoi.

Dobra wola

Nie ulegaj wyobrażeniu, że wszystko wiążę się z niejasnymi i niecnymi intencjami. Nie za każdą błędną informacją stoi ukryty dezinformacyjny cel. Pozostaw miejsce na zaufanie. Jest ono niezbędne w procesie komunikacji.

Dystans

Miej dystans do siebie i swoich emocji – wpływają na procesy poznawcze. Z dystansem wiąże się perspektywa patrzenia na bieg zdarzeń. 

Znaj siebie

Im więcej wiesz o tym, co Tobą kieruje i Cię porusza (emocje, poglądy, nawyki, schematy myślenia), tym bardziej jesteś odporny dezinformację i manipulację.

Otwartość

Otwartość wiąże się z ciekawością i nieustannym poszerzaniem wiedzy.

Refleksja

Daj sobie szansę na przemyślenia, także dotyczące tego, z czym się właśnie zapoznałeś. Ceń refleksyjność i bądź w niej metodyczny. 

Samokształcenie

Edukowanie się przez całe życie (niekoniecznie formalne; raczej korzystanie z form edukacyjnych, takich jak oglądanie filmów dokumentalnych, udział w spotkaniach tematycznych, czytanie literatury) sprawia, że nadążamy za nową wiedzą (także naukową), która pojawia się w świecie, a to czyni nas bardziej odpornymi na kłamstwa (szczególnie w tych dziedzinach, które są nam obce).

 

2. Gdy uchodźca staje się naszym sąsiadem. Jak wyjść z kryzysu uchodźczego i budować relacje oparte na wzajemnym zrozumieniu? Rekomendacje dla urzędników, lokalnych społeczności i mediów – REKOMENDACJE Z SEMINARIUM

 

Inkluzywność językowa

Czy używać słowa uchodźca? – na ile ono stygmatyzuje i determinuje naszą relację? Warto rozważyć sformułowanie: osoba z doświadczeniem uchodźstwa, które oznacza, że sytuacja jest przejściowa i że nie determinuje postrzegania osoby lub grupy. 

 

Dobre sąsiedztwo 

Bycie sąsiadem oznacza wybór – chęć integrowania się, wchodzenia w relacje i wiąże się z planami długofalowymi [zostać czy wracać?]

Nie gettoizujmy osób z doświadczeniem uchodźstwa, tworząc dla nich odrębne imprezy. Twórzmy okoliczności sprzyjające integracji sąsiedzkiej, wykorzystujemy istniejące cykliczne imprezy, WBO, festyny, dni sąsiada. 

Rozwijamy umiejętności animacyjne umożliwiające rozwój miękkich kompetencji związanych z integracją ze społecznością lokalną, pracą nad sobą i dla dobra wspólnego. 

Przepływ informacji i decentralizacja 

Opracujmy katalog dobrych praktyk opisujący realizowane z sukcesem działania i podejmowane działania, zbiór scenariuszy. 

Warto zadbać o agregowanie informacji, które rozproszone można znaleźć w różnych miejscach byłby bardzo przydatny.

Potrzebna jest komunikacja wielopoziomowa – np. Wrocław i mniejsze miasta w regionie, a także między władzami centralnymi i na poziomie regionów. 

 

Liderzy ds. sytuacji uchodźczej 

Osoba na poziomie Rady Osiedla, najlepiej z asystentem, która jest systemowo dedykowana danemu obszarowi zagadnień. Rolą liderów byłoby także badanie potrzeb osób, które uciekły z Ukrainy przed wojną

Edukacja dotycząca sytuacji kryzysowej 

Szkolenia z obrony cywilnej na wypadek eskalacji konfliktu w Polsce dla rad osiedli / liderów [jak wygląda ewakuacja? co oznaczają sygnały dźwiękowe? jak przygotowywać miejsca bezpieczne?]

 

Potrzeby społeczności uchodźczej i przyjmującej

Ważne jest równowaga między grupami potrzeb i uważność na interpretację rodzajów pomocy (dlaczego oni mają, a my nie). 

Pomoc pierwsza, doraźna w sytuacji nagłej, jest dedykowana oczywiście osobom potrzebującym – projektując pomoc długofalową, warto dbać o balans między wszystkimi aktorami społecznymi. Wyzwaniem jest dostęp do zasobów, edukacji czy służby zdrowia – wywołuje to napięcia i niezadowolenie wobec osób z Ukrainy. 

Edukacja powinna być adresowana także do osób z Ukrainy (np. w zakresie różnic kulturowych) aby okazywać wsparcie, ale także stawiać wymagania, które pozwolą im lepiej zintegrować się ze społeczeństwem).

 

Zauważenie sytuacji osób z Rosji i Białorusi

Warto zadbać o potrzeby osób z innych mniejszości (także z Rosji i Białorusi), które mieszkają w Polsce. Część z nich ma duże poczucie zagrożenia i izoluje się w obawie przed przemocą. Osoby innego pochodzenia niż ukraińskie mogą także angażować  się w pomoc humanitarną.