Zapraszamy do lektury podsumowania konferencji „Konflikt w szkole? Młodzi sobie poradzą pozwól na samodzielność” – pokonferencyjnymi przemyśleniami podzieliła się opiekunka szkół w programie Mediacji Rówieśniczych – Katarzyna Pająk-Załęska

Niecodzienna sytuacja kazała wybrać możliwość spotkania za pośrednictwem internetu. Rzeczywistość w jakiej w dużej mierze sami funkcjonujemy i od kilku miesięcy funkcjonują uczniowie przeniosła się w tę przestrzeń. Chociaż okoliczności są nowe, to problemy związane z konfliktami rówieśniczymi nie znikają, a zmieniają się – konflikty przechodzą w stan utajenia. W ramach konferencji, planowane były rozmowy o możliwości rozwiązywania konfliktów rówieśniczych przez samych uczniów, ponieważ z doświadczenia wynika, że gdy tylko pozwoli się im na samodzielność – świetnie sobie poradzą. 

Razem z uczestnikami konferencji próbowaliśmy wyobrazić sobie szkołę nie jako budynek, ale szeroką sieć relacji. Jako miejsce, w którym każda osoba traktowana jest z szacunkiem, z  poszanowaniem swojej tożsamości i odrębności. Gdzie młodzi ludzie uczą się, a nie są nauczani. Gdzie społeczność szkolna tworzy wspólnotę biorącą współodpowiedzialność za siebie oraz za zdarzenia. Zarówno dobre jak i te, które niosą całą gamę negatywnych emocji. Konflikty występują, ale nie są zawłaszczane przez świat dorosłych. Mediator rówieśniczy ma pierwszeństwo przed uwagą czy spotkaniem z rodzicami.  Szkołę, gdzie chęć zmiany zaczyna się od działania, a nie oczekiwania na odgórne decyzje. Szkołę, która nie jest pasem transmisyjnym informacji, faktów i niepodważalnych prawideł. Zamiast tego jego obszarem doświadczania, gdzie dorosły pełni rolę drogowskazu. Pozwala na samodzielność, a gdy zdarzy się upadek wyciąga pomocną dłoń, bez osądzania i moralizatorstwa. Podobne wartości wyznają prelegenci, których można było wysłuchać podczas konferencji. 

Mediacje rówieśnicze jako supermoc. 

Jako pierwsze wystąpiły Joanna Wajda i Dorota Whitten, mediatorki i członkinie zarządu Fundacji Dom Pokoju, które w prelekcji “Mediacje rówieśnicze jako supermoc“ opowiedziały o doświadczeniach w prowadzeniu Programu Zarządzania Konfliktem i Mediacji Rówieśniczych, który funkcjonuje w portfolio Fundacji obok innych pionierskich programów, w tym z zakresu edukacji, mediacji rówieśniczych oraz partycypacji. Szczególnie zapadła nam opowieść Joanny Wajdy o młodej mediatorce rówieśniczej, która porównała konflikt do drzewa:

Z konfliktem jest jak z drzewem. Dorośli reagują, bo widzą, że ktoś się bije, wyzywa. Wymagają pogodzenia, choć widzą koronę drzewa (konfliktu). Takie podejście nic nie da. Bo aby rozwiązać konflikt trzeba zejść do korzeni, które są schowane pod ziemią. Zazwyczaj dorośli ich nie widzą. Dopiero jak dotrze się do korzeni to można szukać skutecznego rozwiązania.

Mediacje rówieśnicze to kompleksowe działanie edukacyjne skierowane do szkół i placówek edukacyjnych. Jego celem jest pozytywna zmiana atmosfery i relacji w społeczności szkolnej, trening w pokojowym rozwiązywaniu konfliktów wśród i przez rówieśników i przeciwdziałanie zjawisku przemocy rówieśniczej. 

Program uczy empatii do drugiej osoby, zawierania umów w celu budowania współpracy. Uczenie się przez doświadczenie ma kluczowe znaczenie dla szkolenia: doświadczanie, obserwowanie, refleksja i eksperymentowanie. Proces ten jest wspierany przez wychowawców na lekcjach prowadzonych w ramach Programu.

Nie  ma uniwersalnego schematu eliminowania przejawów przemocy rówieśniczej. Jest to zjawisko dynamiczne, mogące występować w odmienny sposób w różnych grupach i środowiskach. Co więcej, z reguły objawia się w wielu formach jednocześnie, a wzajemne zależności są nierzadko subtelnie powiązane oraz nie zawsze widoczne dla świata dorosłego. Dobranie właściwych działań interwencyjnych jest zatem przedsięwzięciem trudnym i nie zawsze przynoszącym zamierzony skutek. Stąd warto skoncentrować się na działaniach profilaktycznych, które winny wykorzystywać realną szansę wpływu. Takim rozwiązaniem są m.in. mediacje rówieśnicze, dzięki którym mamy możliwość kształtowania wszystkich komponentów inteligencji emocjonalnej.

Dowiedź się więcej o programie Mediacji Rówieśniczych dla Szkół, skontaktuj się z opiekunką szkół – Katarzyną Pająk Załęską i wejdź na stronę https://www.dompokoju.org/mediacje-rowiesnicze-w-szkolach/

Skorzystaj z bezpłatnych publikacji – „Poprawnik, czyli mały instruktarz jak rozwiązać konflikt i spór” https://issuu.com/fundacjadompokoju/docs/poprawnik_calosc

Obserwuj Pogotowie Mediacyjne na facebooku https://www.facebook.com/pogotowiemediacyjne

Czego dorośli mogą nauczyć się od dzieci

Drugi wykład wygłosiła Dorota Zawadzka, pedagożka i psycholożka rozwoju człowieka, absolwentka Wydziału Psychologii na Uniwersytecie Warszawskim, autorka wielu poradników dla rodziców, Największą popularność zyskała dzięki programowi Superniania. W wystąpieniu “Czego dorośli mogą nauczyć się od dzieci” poruszyła wiele ważnych kwestii, związanych z dziecięcym zachwytem nad światem a także bezpośrednim zadawaniem pytań i celnością prowadzonych obserwacji. Wskazała także na dziecięce wyczucie sprawiedliwości, przez co dzieci świetnie nadają się na mediatorów rówieśniczych. 

Najważniejsze jest niewidoczne dla oczu

Trzecim prelegentem był Przemek Staroń, popularny psycholog i kulturoznawca, wykładowca Uniwersytetu SWPS i Uniwersytetu Trzeciego Wieku w Sopocie, Nauczyciel dyplomowany, Tutor, finalista Nauczycielskiego Nobla – Global Teacher Prize 2020, Digital Shaper 2020. Opowiedział o tym, dlaczego relacje są najważniejsze w edukacji. I dlaczego warto je tak bardzo pielęgnować właśnie teraz. Pokazał inspirujący przykład funkcjonowania stworzonego przez niego Zakonu Feniksa, oraz możliwości współpracy międzypokoleniowej.

Moja praca sprowadza się do tego, że staram się towarzyszyć młodym ludziom w ich rozwoju, wątpliwościach, pytaniach, radościach i fascynacjach. Wszystko inne robię niejako przy okazji. Wszystko inne nabudowuje się na wspólnocie, którą budujemy z młodszymi i starszymi, a raczej z później i wcześniej urodzonymi. I to jest właśnie dla mnie kluczowe – budowanie relacji i dawanie im poczucia, że są ważni, że mogą, że mają w sobie wielką siłę.

Obejrzyj inne wystąpienie Przemka Staronia pt. Kogo najczęściej dotyka przemoc ze strony rówieśników?

 

Dowiedź się więcej o Zakonie Feniksa na stronie Przemka Staronia  https://staron.is/

Obserwuj Przemka Staronia na facebooku https://www.facebook.com/przemek.staron.5

Kryzysowa interwencja rówieśnicza

Ostatni wykład wygłosił Tomasz Bilicki, pedagog, terapeuta, certyfikowany interwent kryzysowy (University of Maryland), trener umiejętności społecznych. Jest koordynatorem Punktu Interwencji Kryzysowej dla Młodzieży RE-START, Regionalnego Interwencyjnego Telefonu Zaufania dla Dzieci i Młodzieży oraz dyrektorem akredytowanego Ośrodka Doskonalenia Nauczycieli Fundacji Innopolis w Łodzi. Podstawą dla jego wystąpienia była wydana niedawno broszura „Rówieśnicza interwencja kryzysowa”. 

Celne spostrzeżenie dotyczące przeładowania dzieci wiedzą (dziecko-pendrive) oraz pozbawiania dzieci sprawczości przez nadopiekuńczych rodziców (rodzice-kosiarki), sprowokowały wiele interesujących pytań i spostrzeżeń, którymi dzielili się uczestnicy konferencji.

Zajmuję się interwencją kryzysową z krótkoterminową terapią oraz rozwojem umiejętności społecznych. Nie oceniam, nie krytykuję, nie karzę. Nie buduję wspólnego frontu z rodzicami przeciwko nastolatkowi, ani odwrotnie.

Jeden dzień w tygodniu uczę w szkole na łódzkich Bałutach. Prowadzę także szkolenia dla nauczycieli w ramach niepublicznej, akredytowanej placówki doskonalenia nauczycieli Fundacji Innopolis.

DYŻUR OTWARTY W INTERWENCJI KRYZYSOWEJ – pierwsza pomoc psychologiczna
– Tomasz Bilicki dyżuruje w wybrane poniedziałki, godz. 1600-1800 
– bez zapisów, wg kolejności zgłoszeń
informacje: mail wsparcie@innopolis.pl lub telefon 798-201-307
– bezpłatnie w ramach działalności pożytku publicznego Fundacji Innopolis.

Pobierz bezpłatny e-book Tomasza Bilickiego „Rówieśnicza interwencja kryzysowa” https://oskko.edu.pl/rik/EBOOK-RIK.pdf

Obserwuj Tomasza Bilickiego na facebooku https://www.facebook.com/bilicki.tomasz

Na koniec

Refleksje pokonferencyjne, inspirujące myśli i ciepłe słowa recenzji od uczestników pozwalają na poczucie satysfakcji z realizacji konferencji. Po chwili świętowania sukcesu, wracamy do pracy nad kolejną konferencją, w przyszłym roku. Mamy nadzieję, że spotka się ona z równie ciepłym przyjęciem. 

Dziękujemy wszystkim uczestnikom, prelegentom i całemu zespołowi zaangażowanemu w realizację tego przedsięwzięcia. Wszystkich zapraszamy do pozostania w kontakcie z Fundacją Dom Pokoju.

Wesprzyj nas

Jeśli  chcesz podziękować nam i prelegentom_kom za organizację wydarzenia możesz wpłacić dowolną kwotę na nasz program Mediacji Rówieśniczych dla Szkół Mediacje Rówieśnicze dla Szkół. 

Więcej o programie: https://www.dompokoju.org/wesprzyj-nas/